Koszulka na upał. Jak Pustynna chroni przed promieniowaniem UV?

ochrona przed promieniowaniem UV

Od dawna mieliśmy w ofercie len. Nieźle osłania przed słońcem, ale nie jest tak trwały żeby wytrzymać kilka miesięcy pod plecakiem. Wełna też dobrze odcina ultrafiolet, ale grzeje, więc musiałaby być bardzo cienka, a wtedy mamy ten sam problem.

Szukając idealnego rozwiązania trafiliśmy kiedyś na syntetyczną dzianinę, która po testach pojawiła się w naszej ofercie jako Pustynna. Pierwszą próbę w terenie przeprowadził dla nas Łukasz Supergan idąc izraelskim szlakiem długodystansowym przez Pustynię Negew. Niemal równocześnie ja zabrałam identyczną koszulkę w Andy. Wrażenia były podobne, nie tylko chroni przed słońcem (nie opaliliśmy się), ale też chłodzi z tym, że do tego musi być luźna.

I tak koszulka znalazła się w sklepie. Powstała wersja damska, z kapturem i sukienka, doszły dwa ciemniejsze kolory (szary i oliwkowy), uzbierało się liczne grono zadowolonych nosicieli Pustynnej. I nic dziwnego wytrzymuje długo, potrafi wystarczyć jako jedyny ubiór przez całe lato i kilka tysięcy kilometrów. Przykładem jest choćby Agnieszka Dziadek. Jak dotąd nie znaleźliśmy lepszego materiału. To wszystko powoduje, że nosimy Pustynne z upodobaniem i spędzamy w nich mnóstwo czasu na słońcu. Latem w górach to może być ponad 12 godzin codziennie. Nikt nie narzekał, nikt się pod naszą Pustynną koszulką nie opiekł, ale pytanie ile ultrafioletu dociera do ciała wracało. Polartec wspomniał o własnych pomiarach, które mieściły się w zakresie UPF 25 (przechodzi mniej niż 4% promieniowania UV). Dla porównania najlepsza możliwa ochrona to UPF 50 (przechodzi mniej niż 2,5% UV).

Ponieważ chcieliśmy mieć pewność dr Edward Krzyżak (znany tu głównie ze swojej doskonałej strony o Pirenejach, którą ostatnio nie wiedzieć czemu zawiesił…) zmierzył przepuszczalność białej i ciemno szarej dzianiny w spektrofotometrze. Pomiar był przeprowadzony dla zakresu UVA i UVB i dla promieniowania widzialnego (co ważne ze względu na niektóre leki), badany materiał został lekko naciągnięty, był suchy. Wynik wygląda tak:

Dolna linia to koszulka grafitowa (przepuszcza ok 2% promieniowania UV), górna – biała (3-4% przepuszczonego promieniowania). Jak widać jest istotna różnica i chociaż wydaje się, że ciemny kolor na upał to błąd, jeśli zależy Wam na jak najwyższej ochronie wybierzcie grafitowy lub oliwkowy (nie mierzyliśmy, ale prawdopodobnie uplasuje się gdzieś pomiędzy bielą, a ciemnym szarym).

Potraktujcie wynik orientacyjnie, na ciele koszulka może być wilgotna, czy brudna (to akurat chyba lepiej :)), mocno naciągnięta lub sfalowana, że aż podwójna, promienie słoneczne padną na nią pod różnymi kątami- tu prostopadle. Tak czy siak wynik jest optymistyczny. Jeśli bez koszulki moglibyśmy w miarę bezpieczne siedzieć na słońcu ok 30 minut (zależnie od karnacji i stanu zdrowia) w białej Pustynnej ten czas wydłuży się nam do 10 godzin, w ciemnej zbliży się do pełnej doby (w sam raz na upalny dzień polarny :) ).

Edwardzie wielkie dzięki! Niejedna osoba się z tych wyników bardzo ucieszy.

Share

rowerem cz5: Janowiec-Wojciechów

Nie miałam sprecyzowanych planów. Chciałam ciekawie wrócić do Warszawy. Wiedziałam o czerwonym szlaku łączącym Kazimierz z Nałęczowem i Lublinem, kawałek przeszłam pieszo szukając Korzeniowego Dołu, mapa w informacji w Puławach pokazywała też inne połączenia. Do tego przy promie był wiele obiecujący znak w jedną stronę Gdańsk, w drugą Kraków. Nie miałam nic przeciwko jeździe do Krakowa, więc zrobiłam kółko wokół Janowca w poszukiwaniu jakichkolwiek znaków. Nic. Tego szlaku (międzynarodowego jak wiedziałam z netu) nie było na żadnej mapie. Zrezygnowana wróciłam na prom, zaglądając wcześniej do gminnego urzędu i sklepu w poszukiwaniu jakichkolwiek dokładniejszych map. Też nic. Oprócz mnie Wisłę przekraczał też jeden samochód. Podróżująca nim para opowiedziała mi o zrekonstruowanych średniowiecznych wsiach w Dolinie Chodelki. Szlak miał się zaczynać w Mięćmierzu i rzeczywiście znalazłam tam niebieskie znaki. Mięćmierz jest ładny. Rano nie było tam jeszcze ludzi, restauracja była zamknięta, a na płocie wisiała wystawa Tomka Sikory- nie podobała mi się. Wydała mi się zbyt wystylizowana i zbyt oczywista w przekazie, wręcz płytka. Bardzo bliska zdjęciom reklamowym i chyba operująca ich językiem. W towarzystwie chylących się sztachet i pokrzyw po pas, nawet zabawna.

Znaki wyprowadziły mnie na wzgórza, szlak był surowy, piach, błoto, strome zjazdy, piękne widoki na Wisłę i oddalający się Janowiec. Ładnie, miedze na polach, dzikie gruszki w wąwozach (ulęgałki, pycha, od dawna już takich nie jadłam), dzikie jabłka. I upał. Narastający bezlitośnie,  osłabiający. Minęłam wieś, pustą i cichą, pojawiło się więcej drzew, na horyzoncie las. Cieszyłam się prawdopodobnym chłodem. Pod lasem minęłam ludzi pracujących w polu, w lesie spotkałam starszą panią. W tunelu z drzew zaległ ukrop. Nieruchome powietrze, zaduch i roje komarów. Zsiadłam z roweru i długo szłyśmy pod górę razem.. Starsza pani szła na pole zobaczyć czy wczorajsza burza nie połamała jabłonek. Droga, piaszczysta, czasem utwardzona gruzem wspinała się lessowym wąwozem. Z górki, którą podobno kiedyś się uprawiało i gdzie niedawno spłonęła zrekonstruowana drewniana chata był wspaniały widok na Wisłę. -Przy dobrej widoczności widać  zarys gór Świętokrzyskich- opowiadała starsza pani z dumą martwiąc się przy tym, że zabrałam za mało wody i ciesząc, że ją spotkałam inaczej minęłabym pewnie to piękne miejsce. Obie byłyśmy pogryzione przez komary, obie, co chwila ścierałyśmy pot lejący się z twarzy, skapujący z nosa… masakra. Nie pamiętam żebym kiedykolwiek tak się pociła. Ponad lasem zrobiło się troszkę lepiej, mniej komarów, ale więcej słońca. Szłyśmy przez sady. Pani polecała zjedzenie jabłka (i słodkie i mokre), ale mówiłam, że nigdy nie zrywałam nic w mijanych sadach. -Ależ proszę się nie krępować, kto by pani pożałował jabłka, sprzedajemy je hurtowo za grosze, są bez wartości, za kilogram dostaniemy 18 groszy jakiż to koszt, nawet gdyby pani dużo zjadła. Po chwili rzeczywiście zjadłam. Spotkani ludzie podarowali mi kilka słodkich jabłek z rumieńcem i antonówkę- jedyną, która zdążyła już zżółknąć. Była z ziemi, więc została wytarta w krótkie spodenki roznegliżowanego pana. Urocza bezpośredniość. Kilkaset metrów dalej moja przewodniczka ułamała mi gałązkę aronii (chyba ich już w tym roku nie zbiorą) i dosypała antonówek z własnego sadu. 3 najładniejsze dowiozłam do Warszawy dla Taty. Podobała mu się opowieść o tym jak rosły na wiślanym stoku i jak ich właścicielka pokazywała mi piękne widoki.

Dalej już sama zjechałam lessowym wąwozem (tym razem utwardzoną drogą) do wsi Dobre. Szybko i stromo. Na sklepie wisiała kartka „zaraz wracam” więc usiadłam i przeżuwałam aronie. Były jak trzeźwiące cukierki dla wędkarzy- bardzo intensywne w smaku. Trochę cierpkie.

Potem ucięłam sobie pogawędkę z właścicielką sklepiku, ciekawą. O przyszłości i zmieniającym się świecie, o tym co jeszcze zostało do zrobienia starszemu pokoleniu- czyli nam. I pomyśleć, że zaczęłyśmy od kart kredytowych! Zaopatrzona w wodę i radę- jakby zabrakło w każdym domu ktoś pani  doleje nowej, wsadziłam głowę od ogrodowy wąż i ruszyłam dalej do Żmijowiska. Szlak (ładnie znakowany) doprowadza tam do zrekonstruowanej wsi z X-tego wieku. To dzikie miejsce, bez dojazdu drogą (tylko gruntową po trawie). Fajnie było być tam samemu. Kilka drewnianych chat nad rzeczką meandrującą w trzcinowiskach. Zagon średniowiecznych upraw. Ptaki, kwiaty i dużo rzeźb. Wszystko otwarte. Bez obsługi. Dla takich jak ja dwie przewiewne wiaty (Leśna na pewno chciałaby tam biwakować ) i kupa porąbanego drewna na opał. I skwar. Poleżałam chyba z godzinę pod wiatą, zmoczyłam ubranie. Zjadłam. Nie udało mi się zasnąć, więc pojechałam. Szlak prowadził trawami, kręcił po zaroślach, po polach. Ciekawych raz tytoń, raz gryka, nie widuję takich upraw u nas na zachodzie. Potem zbliżył się do cywilizacji, minął zabytkową kaplicę w Polanówce, Chodlik, gdzie przegapiłam warowny grodek, las, ładne zdziczałe stawy, kilometry bagnistych kałuż i już szosami zmierzał do Opola Lubelskiego. Skręciłam na Poniatową. Na stacji benzynowej na przedmieściu znów wsadziłam pod kran sukienkę, zmoczyłam głowę. Niewiele to dawało. Musiałam wyglądać nieciekawie, bo prowadząca stację pani zrobiła mi wykład o odpowiednim ubraniu (dlaczego moje takie ciemne!) i że przecież mówili w radiu żeby nie wychodzić z domu i unikać fizycznego wysiłku. Sukienka z powerdry faktycznie szara była w rzeczywistości raczej chłodna. Biała na pewno byłaby lepsza, ale doświadczenie z Chile nauczyło mnie, że ja i biel nie bardzo do siebie pasujemy. Daleko od ludzi nie miało to większego znaczenia, ale w cywilizacji czułabym się głupio poplamiona i brudna.

Posłusznie pojechałam do miasta usiadłam w osiedlowym barku i zjadłam jak człowiek. Czekając na sałatkę dostałam w prezencie historię Poniatowej i instrukcję jak dojechać do zapomnianych pomników i zarośniętych lasem resztek obozu koncentracyjnego, gdzie zginęło kiedyś prawie 20 tysięcy jeńców radzieckich, nieznana mi ilość Cyganów i 14 tysięcy Żydów. Pierwsze pomniki wspominały wszystkie ofiary, na najnowszym zostali już tylko Żydzi.

Bardzo chciałam to wszystko zobaczyć, ale nie dałam rady. Piach z błotnistych dróg znów dostał się pod tarczę hamulca. Rower jechał z trudem. Było bezwietrznie, strasznie gorąco. Zawróciłam na Wojciechów gdzie mapa pokazywała agroturystykę. Jechałam ładnie, polami, sadami po żwirowych lub asfaltowych drogach. W tunelach z chmielu. Przenocowałam wygodnie (50 zł) w hoteliku prowadzonym przez karczmę. Rano pan z obsługi rozkręcił moje hamulce i odkrył, że jedna z tarcz była założona odwrotnie, górą do dołu.

Share
Translate »